Op deze pagina zetten we inspirerende praktijkvoorbeelden in de schijnwerpers. Omdat het per coalities – en soms zelfs per regio- verschilt hoe de verrijkte schooldag wordt ingericht en de visie op het programma School & Omgeving ook verschilt, is het interessant om deze verschillende aanpakken te belichten. De focus in deze praktijkreeks ligt op geleerde lessen en successen en wat de deelnemende coalities van elkaar kunnen leren.
Uit de praktijk: Zo werken coalities aan kennisopbouw en kennisdeling
Binnen het Programma School & Omgeving zetten coalities volop in op kennisopbouw en kennisdeling onderling. Wat kan je van elkaars aanpak, succes en valkuilen leren? En hoe doe je dat? In het hele land zijn de afgelopen jaren inspirerende activiteiten hiervoor opgezet. Denk aan trainingen, werkbezoeken, intervisie en tools die samenwerking versterken. Het doel: leren in de praktijk, binnen de eigen coalitie én met andere coalities. We lichten een paar voorbeelden uit.
Rijswijks Lyceum en Van Vredenburch College
Op het Rijswijks Lyceum en Van Vredenburch College staan gelijke kansen en ondersteuning voor leerlingen centraal. Het schoolteam werkt samen om leerlingen te helpen op sociaal-emotioneel en academisch vlak. Zij vormen samen het team Kansengelijkheid Onderwijs en organiseren de verrijkte schooldag.
Praktijkcolllege Het Plein in Amsterdam Nieuw-West
Hoe bied je leerlingen een verrijkend programma na schooltijd? Bij Praktijkcollege Het Plein in Amsterdam Nieuw-West laten ze met Plein XL zien hoe dat kan. Leerlingen doen mee aan sport-, cultuur- en vrijetijdsactiviteiten die voor velen thuis niet vanzelfsprekend zijn. In een veilige omgeving ontdekken ze talenten, beleven plezier en groeien. Coördinator Willem vertelt over de aanpak, uitdagingen en ambities.
SG Newton in Hoorn
In de eerste week van de zomervakantie bruist het van leven op het terrein van SG Newton in Hoorn. Tachtig jongeren, allemaal tussen de 11 en 16 jaar en afkomstig uit zeven gemeenten in West-Friesland — doen hier mee aan de derde editie van de Internationale Zomerweek. Het initiatief is onderdeel van de regionale inzet op kansengelijkheid, waarbij jezelf ontwikkelen buiten school centraal staat. “Ze komen echt vanuit allerlei landen”, vertelt Björn Schouten, coalitieleider van het regionale programma Kansengelijkheid. “We brengen ze allemaal samen.”
IKC Schalkwijk in Haarlem
Als één van de betrokken Haarlemse initiatieven binnen programma School & Omgeving, zet IKC Schalkwijk zich actief in voor een rijke schooldag voor alle 180 leerlingen. Met een breed palet aan naschoolse activiteiten krijgen kinderen de kans om hun talenten op verschillende manieren te ontdekken en te ontwikkelen.
Het Stagehuis in Den Haag
In het hart van de Haagse Schilderswijk bouwt het Stagehuis al jaren aan hoop, veiligheid en ontwikkeling. Als partner binnen de Haagse coalitie School & Omgeving levert het Stagehuis een wezenlijke bijdrage aan het verrijkte aanbod voor jongeren. Dat doen ze door jongeren zélf te activeren — als deelnemer én als rolmodel. De aanpak en visie zijn positief onderscheidend.
De Havenacademie in Almere
De Havenacademie ontwikkelde met het lectoraat Urban Care & Education van Hogeschool Windesheim in Almere een e-learning, speciaal voor het verrijkte buitenschoolse aanbod. De focus lag echter niet op kinderen, maar op professionals. Hoe kan je taal beter aan laten sluiten bij de leefwereld van verschillende kinderen? En hoe doe je dat in de context van een rijk naschools aanbod? De Almeerse Havenacademie en Hogeschool Windesheim geven tips en tricks.
Omnia College in Gorinchem
Als één van de voorlopers is de Rijke Ontwikkeldag Gorinchem (ROG) op het Omnia College actief betrokken bij het programma School & Omgeving. Met GOcademy biedt deze vmbo-school in Gorinchem al drie jaar een verrijkt aanbod met onder andere dans, voetbal, zwemmen, basketbal en knutselen. Op 5 juni zijn we op de middelbare school voor de landelijke bijeenkomst van Programma School en Omgeving. We namen alvast een kijkje achter de schermen.
Triple ThreaT in Haarlem
In de Haarlemse wijk Schalkwijk zorgt Triple ThreaT al jaren voor positieve verandering. Vanuit de Haarlemse coalitie School & Omgeving zijn zij één van de aanbieders van het verrijkte aanbod. En dat doen ze via een bijzonder aanpak. Met de inzet van lokale rolmodellen krijgen jongeren hier laagdrempelig de kansen en mogelijkheden die zij zelf vaak niet zien. Het is één van de manieren om kinderen en jongeren via verrijkt aanbod te stimuleren om in beweging te komen en ze te laten zien dat er ook andere talenten zijn naast basisvaardigheden. Wat is nu precies de kracht achter de inzet van rolmodellen en hoe kunnen andere coalities dit ook toepassen?
't Palet in Den Haag
Op basisschool ‘t Palet, midden in de Haagse Schilderswijk, hoort directeur José Oliehoek zo ongeveer bij het meubilair, vertelt ze grappend. Al sinds 1990 loopt ze er rond, en heeft ze gezien hoe de basisschool zich gestaag uitbreidde met meerdere dependances. Inmiddels is de school niet meer weg te denken uit de buurt en is er een sterk samenwerkingsverband opgebouwd met partners in de wijk. José vertelt over het aanbod van Programma School & Omgeving op de school, wat dit heeft opgeleverd en hoe veel oud-leerlingen nog steeds hun weg naar de school weten te vinden.
Brede School De Wiken in Drachten
Basisonderwijs. Kinder- en buitenschoolse opvang. Een kinderdagcentrum voor kinderen met een beperking. Een bibliotheek. Welzijnswerk. En dat is eigenlijk nog niet eens alles. Durk Meijer is directeur van Brede School De Wiken, gelegen midden in een woonwijk in het centrum van Drachten. Met de verrijkte schooldag van De Wiken haalt Durk voor zijn leerlingen de wereld zijn school in.
Basisschool An d'r Put in Landgraaf
Yoga, toneel, hockey en mindfulness. Het is een kleine greep uit de activiteiten die basisschool An d’r Put aanbiedt tijdens de verrijkte schooldag. We gingen in gesprek met directeur Marina en Juf Irma van basisschool An d’r Put in Landgraaf. Marina is sinds augustus 2023 directeur van de basisschool. Irma is naast leerkracht ook coördinator van de Gezonde School, het Rijke Schooldagprogramma van An d’r Put.
Basisschool Atalanta in Eindhoven
Op ongeveer tien minuten met de bus vanaf station Eindhoven, in de wijk Woensel in Eindhoven-Noord, ligt basisschool Atalanta. Inge Schut-Dillen is schoolleider van Atalanta, en vertelt met Esther Gulikers, coördinator van de Rijke Schooldag, over de manier waarop zij de schooldag voor hun leerlingen verrijken.
Gemeente: Dick Bentvelzen over Amsterdamse aanpak
Voor de gemeente Amsterdam is het een hele uitdaging om invulling te geven aan de rol als coalitiepartner. Maar de gemeente begint niet helemaal op nul. Vanaf 2021 wordt al nagedacht over de bijdrage van naschoolse activiteiten aan kansengelijkheid en het verminderen van segregatie. Eerder gaf de Inspectie van het Onderwijs al aan dat de Amsterdamse aanpak een voorbeeld is voor andere Nederlandse gemeenten. Wij spraken Dick Bentvelzen, beleidsadviseur VVE en kinderopvang van Gemeente Amsterdam, over deze aanpak.