Inzet van rolmodellen als veilige omgeving rondom het kind
In het hart van de Haagse Schilderswijk bouwt het Stagehuis al jaren aan hoop, veiligheid en ontwikkeling. Als partner binnen de Haagse coalitie School & Omgeving levert het Stagehuis een wezenlijke bijdrage aan het verrijkte aanbod voor jongeren. Dat doen ze door jongeren zélf te activeren — als deelnemer én als rolmodel. De aanpak en visie zijn positief onderscheidend.
'Kinderen krijgen hier niet één, maar wel honderden kansen om hun talent te ontdekken. Totdat het moment komt dat ze zelf een stap naar voren doen', vertelt mededirecteur Yassine Abarkane. Wat kunnen andere coalities hiervan leren?
Midden in een woonwijk, vlak bij scholen, sportvelden en de moskee, staat het compacte gebouw van het Stagehuis. Ondanks de bescheiden omvang voelt het als een warme plek waar jongeren zich welkom en veilig voelen. De open deur en de geur van vers eten geven een gastvrij welkom. Gelach, begroetingen en geroep vullen de ruimte — hier mag je zijn wie je bent. Precies zoals bedoeld bij de oprichting in 2008. Yassine Abarkane (35) groeide op in de Schilderswijk en was vanaf het begin betrokken. Eerst als deelnemer, maar later ook als gezicht en nu één van de directeuren. Zijn aanpak is doordrenkt van de overtuiging dat jongeren niet het probleem zijn, maar juist de oplossing. 'Want als je slechte voorbeelden kunt overnemen, dan kun je ook goede voorbeelden overnemen. Daarom is het zo belangrijk om te laten zien dat het ook anders kan. Met positieve rolmodellen die de taal van de wijk spreken. Met een aanpak van binnenuit: verandering begint in de wijk, met de mensen zelf.'
Honderd kansen om zelf de stap naar voren te doen
Veilig stage lopen in het leven verkleint kansenongelijkheid
Het Stagehuis Schilderswijk sluit hiermee naadloos aan bij de uitgangspunten van het Programma School & Omgeving om een rijkere leer- en leefomgeving te creëren voor leerlingen buiten de schooluren. Denk aan huiswerkbegeleiding, sport, cultuur, burgerschapsvorming en talentontwikkeling — precies de activiteiten die het Stagehuis al jarenlang aanbiedt. Maar door de inzet van rolmodellen en actieve deelname in de wijk is het veel meer dan dat. Het is een thuis, een ontmoetingsplek, een community, een veilige omgeving om het kind heen. Waar grote broers en zussen ze aan de hand meenemen, zodat ze veilig ‘stage kunnen lopen’ in het leven door te oefenen, te groeien en te leren door te doen. Binnen het kader van School & Omgeving wordt steeds vaker erkend dat zulke plekken essentieel zijn voor het verkleinen van kansenongelijkheid. Het Stagehuis bewijst dat een lokale, wijkgerichte aanpak met positieve voorbeelden jongeren duurzaam perspectief biedt.
Eén van de vijftien huidige rolmodellen is Achraf (25). Waar hij ooit als tienjarig jongetje meedeed aan een zaalvoetbaltoernooi van het Stagehuis, groeide dat uit tot steeds meer betrokkenheid en contact. 'Yassine nam mij onder zijn hoede en liet me soms bij belangrijke gesprekken aansluiten. ‘Ga maar fouten maken’, zei hij. Ik voelde me als kind daardoor echt gezien en gehoord. De oude garde ging steeds meer werken, waardoor wij meer ruimte kregen. Zo begonnen we op de vrijdag als de Buurtbroeders en trokken we als buurtpreventieteam de wijk in om overlast te stoppen en veiligheid te borgen.' Zijn motivatie om dit als grote broer door te geven aan de volgende generatie is ook om de wijk sterker te maken. 'Er zijn zoveel vooroordelen over de Schilderswijk. Het raakt me dat we in bepaalde hokjes worden gezet, terwijl hier juist zo’n saamhorigheid is. Ik hoop dat ik kan helpen dat er anders naar de wijk gekeken wordt.'
Voorbeeld voor anderen met eigen positieve gedrag
Ook Mahmut (24) heeft inmiddels zijn eigen ervaring verzilverd als professioneel rolmodel. Nadat hij na de havo flink zoekende was, ontdekte hij door het vrijwilligerswerk bij het Stagehuis eindelijk zijn passie. 'Yassine had een video gemaakt om me bewust te maken van mijn invloed. Ik zag mezelf terug, verhalen vertellend aan een stuk of tien jongens die allemaal luisterden en stil waren. Toen pas zag ik de impact van mijn gedrag en wist ik dat ik social work wilde gaan studeren.'
'Vroeger keek ik als kind ook naar ouderen op en dat voorbeeld wil ik nu ook voor anderen zijn. Ik zie de kinderen uit deze buurt als mijn neefjes en nichtjes die ik iets kan leren.' Zoals laatst onverwachts gebeurde na een open gesprek met een jongere die begonnen was met blowen vanwege stress thuis. 'Ik ben niet boos geworden en heb hem niet veroordeeld, maar wilde alleen weten waarom. Ik heb hem toen verteld over een andere manier van stress verwerken. Hij luisterde alleen maar en ik vroeg me af of het wel aangekomen was. Maar wat bleek na een week? Sinds we gepraat hadden, had hij niet meer geblowd.'
Maak maar fouten. Ik voelde me als kind daardoor echt gezien en gehoord
Ook voor Bilal (21) speelde het Stagehuis een cruciale rol in zijn leven. 'Ik kwam hier al vanaf mijn vijfde jaar omdat ik hier vlakbij woon. Ik kon hier gewoon binnenlopen en meedoen met activiteiten. Later kwam daar een stuk veiligheid bij. Yassine was er altijd voor me op momenten dat ik problemen had. Ik kon nergens anders terecht met mijn verhaal, maar hij was er en begreep het gewoon. Zoals die keer dat ik in een dip zat en niet meer naar school wilde. We hebben uren gepraat en daarna heb ik toch de draad weer opgepakt en mijn diploma sociaal werk behaald. Maar anders denk ik niet dat ik ooit meer naar school was gegaan.'
Inmiddels is Bilal zelf jongerenwerker en biedt hij steun aan anderen, zoals een jongen van negentien die mishandeld was door zijn vader. 'Hij kwam naar mij toe omdat ik de enige man was in de opvang. Ik sprak hem moed in. Na een week straalde hij weer. Mijn woorden hadden hem echt geholpen.'
Er zijn zoveel vooroordelen over de Schilderswijk. Het raakt me dat we in hokjes worden gezet, terwijl hier juist zo’n saamhorigheid is
In gesprek met autoriteiten voor wijkgerichte aanpak van onderen
Door de jaren van het Stagehuis heen zijn de effecten ervan dan ook duidelijk voel- en merkbaar. 'Je ziet dat de hele wijk en de sfeer heel erg verbeterd. Maar ook het gedrag en de samenwerking met de politie. Na de rellen in de aangrenzende Transvaalbuurt zijn we in gesprek gegaan met de autoriteiten en hebben we gezegd: ‘laten we nou het gesprek aangaan en zoeken naar iets wat werkt. Wij hebben door de jaren heen een groep gecreëerd die zich verantwoordelijk voelt en staat voor de wijk. Zo hebben we een keer een illegale vuurwerkgooier de buurt uitgejaagd om de wijk te beschermen. Het werkt toch veel beter als één van ons dat zegt? Daarnaast werken we van onderen naar boven. Dat iedereen ons kent hier, werkt veel preventiever en dat heeft de politie inmiddels ook wel door. We zijn steeds meer het aanspreekpunt en de gesprekspartner voor politie en gemeente.'
Een belangrijke rol hierin heeft de onderscheidende visie en aanpak van het Stagehuis gespeeld. 'Iedereen is hier gelijk en we maken geen onderscheid. We respecteren, luisteren en haken aan op iemands interesse. Dan komt er vanzelf een moment dat iemand zelf opstaat. Maar wanneer dat is? Dat bepaalt een kind zelf. Want misschien is iemand er gewoon nog niet klaar voor. We focussen ons dan ook niet op wat er allemaal misgaat, maar kijken liever naar hoe we ervoor kunnen zorgen dat iemand er alsnog komt.' Zoals Achraf zijn jeugdvriend, die het slechte pad opging, niet losliet. Waar het hem eerst niet lukte, bleef hij hem zijn hand toereiken. En uiteindelijk keerde zijn vriend toch weer terug op het rechte pad. 'Hier krijgen ze niet één kans, maar wel honderd. We rekenen iemand niet af op een momentopname, maar blijven het positief benaderen en proberen. Tot het moment komt dat ze die ruimte pakken en zelf een stap naar voren doen.'