Landelijke GKA Agenda: Professionalisering

Om alle talenten van kinderen en jongeren in Nederland te ontwikkelen en kansengelijkheid te bevorderen is een goede leraar onmisbaar. Het is van belang dat leraren - zowel beginnend als ervaren - zich kunnen blijven ontwikkelen in hun manier van lesgeven. Dit vraagt van scholen om continu te investeren in de professionalisering van leerkrachten en de rest van het schoolteam. Dat is geen eenvoudige taak, maar wel belangrijk: zonder professionalisering is het moeilijk om verbindingen te leggen tussen de verschillende leefwerelden van kinderen, zoals thuis, school en de wijk. Juist deze verbindingen maken de kans veel groter dat kinderen zichzelf maximaal kunnen ontwikkelen.

Landelijke GKA Agenda Professionalisering

Vanuit de Gelijke Kansen Alliantie wordt de ontwikkeling van scholen op het gebied van professionalisering aangemoedigd en ondersteund. In de Landelijke GKA Agenda: Professionalisering verenigen po- en vo-scholen zich die gezamenlijk werk willen maken van hun professionaliseringsvragen. De Landelijke GKA Agenda Professionalisering bouwt voort op de eerdere Community Urban Education en de vraag van scholen om de ontwikkeling op de eigen school te versterken, doormiddel van boven schoolse uitwisseling en ontmoeting. Met o.a. leernetwerken voor schoolleiders en docenten stimuleert de GKA school overstijgend leren en bouwen we aan een sterk (lerend) netwerk rondom kansengelijkheid en professionalisering.

Momenteel kent de Landelijke GKA Agenda twee thema’s met bijbehorende interventies: ‘lesgeven in een (groot)stedelijke context’ en ‘teamontwikkeling: werken aan een kansengelijkheidsaanpak middels een verbetercultuur’.

Lesgeven in (groot)stedelijke context

Schoolleiders worden uitgedaagd met de vraag hoe leraren en docenten zo goed mogelijk uit te rusten in het effectief lesgeven in een grootstedelijke context. Om antwoord te geven op die vraag, had een aantal scholen de wens om aan de slag te gaan met het traject Transformatieve School (TS): een cultuur- en professionaliseringsprogramma voor scholen in grootstedelijke context, waarin wordt ingegaan op de effecten die een super-diverse buitenschoolse leefwereld hebben op de schoolcultuur.

Daarop verenigden inmiddels 48 scholen* zich in een gezamenlijke aanvraag voor een subsidieregeling binnen de Landelijke GKA Agenda: Professionalisering. Deze aanvraag is ingediend door schoolleider Jeroen Bos van het Rijswijks Lyceum (onderdeel van VO Haaglanden). Bos is één van de tien pioniers die in 2016 startte met het programma Transformatieve School en was medeoprichter van de Community Urban Education.

Teamontwikkeling: werken aan een kansengelijkheidsaanpak middels een verbetercultuur

Het is voor onderwijsprofessionals niet altijd meteen duidelijk waar mogelijkheden liggen om aan kansengelijkheid te werken binnen de school. Naar aanleiding van de documentaireserie 'Klassen' is er als onderdeel van het impacttraject – waarvan de GKA hoofdpartner is – een scholentour georganiseerd waarbij 25 scholen één dag lang werkten aan het bevorderen van gelijke kansen onder vakkundige begeleiding van stichting LeerKRACHT.

Tijdens een scholendag gaat het hele team, van conciërge tot bestuurder, aan de slag met het thema kansengelijkheid. Het programma wordt aangepast aan de wensen van de school. Dit gebeurt onder professionele begeleiding van Stichting LeerKRACHT. Scholen gaan aan de slag met de vraag hoe zij hun professionele vaardigheden zo goed mogelijk kunnen inzetten voor kansengelijkheid. Want hoe bied je kansen aan elk kind? Waar loop je tegenaan als docent? En hoe pak je dat aan? Aan het eind van de dag worden er met het hele team ambities gesteld voor de toekomst, een plan van aanpak gemaakt en acties benoemd waarmee scholen morgen al kunnen beginnen.

In de vorm van een pilot krijgt het impacttraject in 2022 een vervolg binnen de Landelijke GKA Agenda ‘Professionalisering’: in tien GKA-gemeenten nemen twintig po- en vo-scholen onder begeleiding van Stichting LeerKRACHT deel aan een ‘scholendag’.

Leernetwerken ‘Werk maken van gelijke kansen'

Naast het aanmoedigen en ondersteunen van professionaliseringstrajecten op de eigen school, creëren we ook een landelijk GKA-netwerk voor zowel docenten als schoolleiders waar zij onderling kennis uitwisselen over hoe zij werken aan kansengelijkheid in hun eigen dagelijkse praktijk. Momenteel zijn er binnen de Landelijke GKA Agenda ‘Professionalisering’ drie lerende netwerken gestart: één voor schoolleiders en twee voor docenten. De netwerken, genaamd  ‘werk maken van gelijke kansen’, bestaan uit vijf bijeenkomsten, ontwikkeld en begeleid door Kessels en Smit. De nadruk ligt op leren van en met elkaar: elke school, klas en docent heeft immers specifieke uitdagingen en sterke punten om op voort te bouwen. Jeroen Bos:

“De aanpak van kansenongelijkheid in het onderwijs vraagt persoonlijke betrokkenheid en actiebereidheid van schoolleiders. Beiden waren tijdens de eerste bijeenkomst van het leernetwerk voor schoolleiders ruim aanwezig. Dat is een mooie uitgangspositie om nog veel van en met elkaar te leren, om kansen van leerlingen te vergroten!”

Aan de slag met professionalisering?

Wilt u als schoolleider werk maken van professionalisering of biedt u een interventie aan die een goede aanvulling vormt op de Landelijke GKA Agenda Professionalisering? Neem dan contact met projectleider Cees Kom.