'Taal moet geen barrière zijn'

In juni 2019 gingen op acht basisscholen in Zaanstad ‘brugfunctionarissen’ van start. Deze basisscholen, aangesloten bij  drie verschillende schoolbesturen, bevinden zich in drie Zaanse wijken waar veel kinderen wonen met een risico op een leerachterstand. Het contact tussen de scholen en de ouders is soms moeizaam en vergt veel tijd van de leraren. Met de inzet van de brugfunctionarissen wordt dit contact en de ouderbetrokkenheid versterkt.

We zijn inmiddels anderhalf jaar verder en de brugfunctionarissen zelf, en ook hun collega’s op de scholen, zijn enthousiast over hun functie. Het doel was duidelijk: de verbinding tussen ouders en school verbeteren. Maar hoe begin je daar aan? De brugfunctionarissen vinden daar ieder een eigen weg in. Eens in de zes weken komen ze bij elkaar om hun ervaringen te delen en samen met twee coaches te bespreken hoe ze omgaan met dilemma’s. Tanja Blank, Emine Önsoy, Esther Yska en Britta Mantel nemen nu even de tijd voor een korte terugblik.

> Lees hier over de interventie brugfunctionarissen

Vertrouwensband opbouwen

De conclusie: het begint met kleine stapjes. Een vertrouwensband met de ouders opbouwen door te helpen, bijvoorbeeld met het installeren van een programma voor thuisonderwijs. Of door aan te bellen bij een moeder wiens zoontje een paar dagen niet op school verscheen. Voor je het weet komen er andere zaken aan de orde, zoals financiële problemen of spanningen in de relatie.

“Een moeder wilde me spreken, ze had problemen met haar man en ze wist niet wat ze moest doen”, vertelt Emine. “Dan ga ik met haar kijken wie in haar omgeving kan helpen. Of ik help om het eerste contact te leggen met het wijkteam. Heel soms ga ik mee, als het nodig is.” Heel wat ouders weten niet waar ze moeten beginnen of vertrouwen de instanties niet. “Je hebt soms hechte groepjes, zoals ouders die uit Bulgarije komen”, zegt Tanja.  “Dan is het wel eens lastig om daar een goede ingang te vinden. Maar als je dan, al is het met iets kleins, iets hebt kunnen betekenen en vertrouwen hebt gewonnen, gaat ook het contact met andere ouders beter”.

Samenbrengen

Britta is net gestart als brugfunctionaris. Haar voorganger heeft op haar school al veel gepionierd. Vanaf het begin van dit schooljaar staat ze iedere ochtend bij het hek om ouders te leren kennen. “Het valt me op dat de verwachtingen over en weer soms mijlenver uit elkaar liggen. Soms voelen ouders zich niet goed gehoord en komt iets dat oprecht met de beste bedoelingen wordt gezegd toch niet goed over. Maar we zijn allemaal mensen en we willen allemaal het beste voor de kinderen. Ik vind het zo mooi dat ik beide kanten mag belichten en kan samenbrengen.’

Interventie Zaanstad1

Taal als uitdaging

Ouders bij school betrekken gaat vooral over communiceren. Dat lukt zo veel beter als je iets bedenkt om taalbarrières te doorbreken. Door de uitnodiging voor de ouderavond ook in Turks en Arabisch te doen en te zorgen dat er op de avond zelf een tolk bij is. Volgens Esther was het niet meteen vanzelfsprekend om zoiets te doen: “In ‘t begin werd nog wel gezegd: ‘alle communicatie in het Nederlands’… maar dan bereik je de ouders niet. Dus ik ben gewoon gaan vertalen, folders vertaald in het Turks. Ja, dat hoort misschien eigenlijk niet, maar ik wil de ouders bereiken. Want als ze eenmaal binnen zijn kunnen we de stap zetten naar het bespreekbaar maken van taallessen en Nederlands leren.”  Britta vult aan: “we maken van taal soms zo’n groot ding, maar taal is een verbindende factor, het moet gewoon geen barrière zijn!”