Wethouder Kâhya: "Talent is zoveel breder dan onderwijs alleen"
De gemeente Den Bosch is een van de vijf grote gemeenten in Noord-Brabant die zich aansluit bij de Gelijke Kansen Alliantie. Daarmee behoort Den Bosch tot het groeiende aantal gemeenten dat samenwerkt aan gelijke kansen in het onderwijs. De gemeente wil samen met leerlingen werken aan hun toekomst. De Bossche wethouder Ufuk Kâhya noemt zichzelf daarom wethouder talentontwikkeling: “Ik kies bewust voor een positieve benadering.”
“Vakmanschap is net zo belangrijk als intellect, terwijl we intellect momenteel hoger waarderen. We moeten af van die hiërarchie; het gaat om het ontwikkelen van talent. Zo ben ik misschien wel het meest trots op het feit dat een student monteur van onze vakschool de beste van Europa is geworden.”
Wethouder Talentontwikkeling
Aan het woord is Ufuk Kâhya, wethouder Talentontwikkeling, Duurzame mobiliteit en Welzijn in ‘s-Hertogenbosch. “Ik heb bewust gekozen voor de term ‘talentontwikkeling’ en niet onderwijs”, legt hij uit. “Het ontwikkelen van talent is zoveel breder dan onderwijs alleen. Bij onderwijs denk je aan de bestaande structuren en paden van po naar vo en naar mbo, hbo of wo. Maar er speelt zich zoveel buiten het onderwijs af dat kinderen beïnvloedt. Denk aan het jeugd- en jongerenwerk, cultuur of sport.”
Kennis en data
’s-Hertogenbosch sluit zich in 2019 aan bij de Gelijke Kansen Alliantie. Daar is Kâhya blij mee. “Ten eerste vanwege het delen van kennis en ervaringen zodat niet iedereen zelf het wiel hoeft uit te vinden. Ik geloof in experimenteren. Je moet successen bestendigen en delen wat niet werkt. Want ook die informatie is waardevol. Ten tweede ben ik trots dat we dankzij het lokale onderwijsinnovatiefonds meer budget hebben om onze projecten voor gelijke kansen breder of groter op te pakken."
Den Bosch, datastad
"En ten derde ben ik nieuwsgierig naar het dashboard dat de Gelijke Kansen Alliantie biedt. ’s-Hertogenbosch is een datastad, mede door de vestiging van de Jheronimus Academy of Data Science (JADS), een samenwerking met de TU Eindhoven en Tilburg University. Met het dashboard Gelijke Kansen krijgen we toegang tot rijke data. Op basis van inzichten die we daaruit verkrijgen kunnen we gesprekken in het onderwijsveld voeren. Herkennen spelers de uitkomsten van de data? De data kunnen bijvoorbeeld iets zeggen over het schooladvies aan jongeren. Zijn er bijvoorbeeld opvallende verschillen in schooladviezen tussen wijken en scholen? Ik ben heel benieuwd welke inzichten er uitrollen. Misschien zijn die wel anders dan we verwachten.”
Geloven in talent
Kâhya gelooft in de talenten van alle jongeren. “Ik kies bewust voor een positieve benadering. Ik wil het niet hebben over kansarme jongeren en daarmee problematiseren. Helaas zie ik dat onze samenleving zo is ingericht dat niet elke jongere dezelfde kansen krijgt. Belangrijke opdracht voor ons is: hoe brengen wij hen in de gelegenheid om die kansen wel te krijgen zodat zij hun talent optimaal kunnen ontwikkelen?”
Een podium voor jongeren
Dat doet de wethouder bijvoorbeeld door jongeren actief bij het ontwikkelen van beleid te betrekken. Zo nam hij twee vrijwilligers van een jeugdhonk mee naar de Europese conferentie Intercity Youth in Thessaloniki. “Dat was zeer waardevol voor alle partijen. De jongeren stelden vragen vanuit hun eigen perspectief waardoor andere gesprekken ontstonden. Nu volgen andere beleidsmakers mijn voorbeeld. Ik wil jongeren betrekken wanneer het om henzelf gaat en ze een podium bieden. En ik wil hen de kans bieden om zich breed te ontwikkelen."
(in)formeel leren
"We moeten formeel en informeel leren aan elkaar koppelen. ’s-Hertogenbosch organiseert nu bijvoorbeeld extra activiteiten via PowerUp073. Kinderen doen mee en organiseren zelf activiteiten, van een voetbaltoernooi tot een cursus 3D-printen. En bij basisschool de Springplank in de Hambaken leren kinderen nu al programmeren. Ik mag er binnenkort ook een les volgen. Het zijn vaardigheden van de toekomst die ze van leerkrachten én van elkaar leren.”
Terugdringen voortijdig schoolverlaten
‘s-Hertogenbosch werkt al hard aan het creëren van gelijke kansen. Bijvoorbeeld door te investeren in VVE. In de gemeente gaat 93% van de peuters naar de voorschool. Ook wordt er actief gewerkt aan het terugdringen van voortijdig schoolverlaten.
Samenwerking
“We hebben 35 gezinnen van basisschool De Springplank in de Hambaken begeleid waarbij sprake was van ongeoorloofd verzuim. En we weten dat veel verzuim in het basisonderwijs leidt tot schooluitval in het voortgezet onderwijs. Deze volggezinnen zijn geholpen door Team Leerplicht van de gemeente, school en GGD om dat verzuim terug te dringen. Na één à twee jaar zijn er nog maar vier volggezinnen over. Een groot succes. Maar de gemeente kan zoiets niet alleen, net als de school dat niet kan. Je moet het samen doen met partijen als GGD.”
Aan de slag
Binnen de Gelijke Kansen Alliantie wil Kâhya aan de slag met diverse onderwerpen. Bijvoorbeeld het horizontaal doorstromen binnen het vmbo. “We willen letterlijk en figuurlijk het hek verwijderen tussen Helicon en de Bossche Vakschool en het voor leerlingen makkelijker maken om van profielkeuze te veranderen.”
Brede inzet
Ook wil hij aan de slag met het verbinden van Talentontwikkeling met sport, cultuur, de aanpak armoede, positieve gezondheid en jeugdhulp. “En ik wil komen tot een betere overgang van het primair onderwijs naar het voorgezet onderwijs, van het vmbo naar het mbo en van het mbo naar het hbo.”
Vakmanschap is waardevol
“Maar misschien wel het belangrijkste is het op waarde schatten van talent”, eindigt de wethouder. “Per april 2019 staat er in mijn kamer een nieuwe tafel, ontworpen en gemaakt door vier leerlingen van de Bossche Vakschool. Daarmee wil ik laten zien dat vakmanschap waarde heeft en dat we niet zonder kunnen."
Wisselwerking
Een ander voorbeeld is een samenwerking met onder meer de TU Eindhoven, Avans en SPARK. "Wo- en hbo-studenten ontwierpen een biobrug, die vervolgens gemaakt is door studenten van het (v)mbo. Ze werken samen met elkaar, er is een wisselwerking, want ieders talent doet ertoe en versterkt elkaar.”