Begeleiding startende docenten

Deze overzichtsstudie laat zien dat het coachen van beginnende docenten in het primair onderwijs leidt tot een positief effect op de leerprestaties. Leerlingen van beginnende docenten die gecoacht worden scoren hoger op rekenen dan leerlingen van niet-gecoachte beginnende docenten. Daarnaast hebben ook de kwaliteit van de collega-docenten en de ervaring van docenten in een bepaald leerjaar invloed op de leerprestaties van hun leerlingen. Wanneer een beginnend docent vaak van leerjaar wisselt, dan komt dit de leerprestaties niet ten goede. Dit geldt ook voor ervaren docenten, maar het negatieve effect op de leerprestaties van hun leerlingen is minder lang van duur. 

Over het onderzoek naar begeleiding startende docenten

  • School: PO
  • Evidentie: overzichtsstudie met voornamelijk gerandomiseerde experimenten
  • Locatie: diverse
  • Bron: Paragraaf 2.2, pp. 6-7, in Bolhaar, J., Houkes-Hommes, A., & Van der Ven, K. (2018). Bewezen (in)effectieve maatregelen tegen leerachterstanden in het primair onderwijs. Centraal Plan Bureau.

Achtergrond

Uit een omvangrijke literatuur is bekend dat een goede docent voor de klas een van de meest effectieve manieren is om leerachterstanden te voorkomen. Leerlingen die les hebben gehad van betere docenten behalen later een hoger opleidingsniveau en verkrijgen een beter salaris. Maar wat maakt iemand een goede docent? Het aantal ervaringsjaren van docenten blijkt een belangrijke factor in de onderwijsprestaties van hun leerlingen. Leerlingen leren meer bij ervaren docenten dan bij beginnende docenten. Deze overzichtsstudie duidt verschillende factoren aan die de negatieve effecten van minder ervaring kunnen verminderen.

Doelgroep

De interventies zijn gericht op beginnende docenten. Ruim een kwart van de beginnende docenten in Nederland geeft aan geen begeleiding te (hebben) ontvangen.

Interventie

Deze pagina is gebaseerd op een paragraaf uit een overzichtsstudie van het Centraal Planbureau (CPB). Doel van de overzichtsstudie is het in kaart brengen van wetenschappelijk onderbouwde (in)effectieve interventies tegen leerachterstanden. In paragraaf 2.2 wordt ondermeer het coachen van beginnende docenten beschreven. 

Resultaten

Het coachen van beginnende docenten heeft een positief effect op de leerprestaties van hun leerlingen. Leerlingen van beginnende docenten die twee jaar gecoacht zijn scoren gemiddeld 0,25 SD beter op rekenen dan studenten van beginnende docenten die niet gecoacht zijn. Voor taal is er geen significant verschil. Daarnaast blijkt dat leerlingen iets beter presteren wanneer hun docent collega's heeft met een hogere VA-score. Deze score geeft aan hoeveel een docent de leerpestaties van leerlingen weet te verhogen. Beginnende docenten profiteren hier nog meer van dan ervaren docenten. Wanneer de VA-score van collega-docenten 1 SD hoger is, dan levert een beginnende docent een verbetering van leerprestaties van 0,04 SD in rekenen en 0,03 SD in taal. Uit een andere studie blijkt dat beginnende docenten leerjaarspecifieke vaardigheden langzamen opdoen dan ervaren docenten. Vaak wisselen van leerjaar als beginnend docent heeft daarom een extra negatief effect op de leerlingprestaties.

*SD = standaarddeviatie.
Een standaarddeviatie is een spreidingsmaat, waarmee aangegeven kan worden in hoeverre studenten afwijken van het gemiddelde. Dit is een handige manier om verschillende toetsscores met elkaar te vergelijken. Als studenten een halve SD (0,50 SD) leerwinst bereiken door een maatregel, dan rekenen en lezen zij een onderwijsniveau hoger dankzij de maatregel. Als zij voordien rekenen en lezen op vmbo-t-niveau, rekenen en lezen ze daarna op havo-niveau.
Bron: CPB. (2018).